قیمت ربع سکه در بورس کالا

این روزها عرضه ربع سکه در بورس کالا یکی از داغ‌ترین بحث‌‎هاست و بسیاری ممکن است از خودشان بپرسند که خرید سکه در بورس کالا به صرفه است یا خیر و به دنبال تفاوت قیمت ربع سکه در بورس کالا با قیمت بازار باشند.

در این مطلب قصد ما این است که به همه سؤالات شما در خصوص عرضه سکه بورسی پاسخ دهیم و همچنین با بررسی معایب خرید سکه در بورس توضیح دهیم که آیا خرید ربع سکه در بورس به صرفه است یا خیر.

به همین منظور در ادامه به بررسی روند عرضه‌ ربع سکه در بورس کالا پرداختیم و نظرات کارشناسان را در خصوص این بازار جدید قرار داده‌ایم. پس اگر شما هم فکر خرید ربع سکه بورسی به سرتان زده است تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

ماجرای عرضه ربع سکه در بورس کالا

قیمت ربع سکه و انواع دیگر سکه طلا بسیار متاثر از قیمت جهانی طلا و قیمت دلار است؛ دو عاملی که در اواخر سال 1401 بازارهای مالی ایران را تحت تاثیر قرار دادند و باعث شدند بازار سکه نوسان‌های بسیاری داشته باشد. همین امر باعث شد تا برای اولین بار ربع سکه در بورس کالا عرضه شود.

دلیل عرضه بورسی سکه، امیدواری دولت به از بین بردن حباب سکه با این روش است؛ حبابی که روی بسیاری از بازارهای ایران خیمه زده و خالی شدنی نیست. با اینکه مسئولان به عرضه‌های بورسی ربع سکه خوشبین‌اند، اما نتایج فروش و نظر برخی از کارشناسان خوش به نظر نمی‌آید.

در ادامه با بررسی دو مرحله عرضه ربع سکه در بورس کالا، نظرات کارشناسان و مقایسه قیمت ربع سکه در بورس کالا و بازار مزایا و معایب خرید سکه در بورس را بررسی خواهیم کرد.

دلایل عرضه بورسی ربع سکه

افزایش قیمت جهانی طلا از یک سو و رشد بی رویه قیمت دلار از سوی دیگر، باعث شد در پاییز و زمستان سال 1401 قیمت سکه و ربع سکه رشد هیجانی بسیاری داشته باشد. به همین منظور پدیده‌ای که برای ما ایرانی‌ها پدیده ناآشنایی هم نیست رخ داد؛ حباب سکه.

حباب سکه چیست

خیلی ساده بخواهیم حباب سکه را تعریف کنیم، باید بگوییم که حباب سکه یعنی فاصله‌ای که بین قیمت بازاری و قیمت واقعی سکه وجود دارد. حال هر چقدر فاصله بیشتر است یعنی معامله‌گران بیشتر انتظار دارند که قیمت‌ها در آینده افزایش پیدا کند. برهمین اساس میزان تقاضای سکه بیشتر می‌شود و حباب سکه بزرگتر و بزرگتر می‌شود.

اما چرا قیمت واقعی سکه با قیمت بازاری متفاوت است. دلیل اصلی این موضوع روش تعیین و مکانیزم قیمت گذاری است. قیمت واقعی سکه به طور معمول از ضرب قیمت جهانی طلا در وزن سکه بدست می‌آید و به این مقدار بدست آمده هزینه ضرب سکه هم اضافه می‌شود.

در مقابل قیمت بازاری سکه را میزان عرضه و تقاضا در بازار مشخص می‌کند. به همین دلیل این قیمت ممکن است در برخی از مواقع بیشتر از قیمت واقعی باشد؛ یعنی حباب مثبت شکل گرفته است و در برخی موارد کمتر از قیمت واقعی باشد؛ یعنی حباب منفی ایجاد شده است.

بیشتر بخوانید: صندوق طلا چیست

ترکیدن یا نترکیدن حباب؛ مسئله این است

عرضه ربع سکه در بورس کالا در کنار مهار رشد قیمت دلار مهمترین راهکارهایی است که دولت در سال 1401 برای کنترل بازار سکه انجام داده است. این موضوع وقتی در دستور کار قرار گرفت که حباب سکه در بازار از سطح 45 درصد پایین‌تر نیامده است، که نشان از تورم بالا و انتظار از تورم بیشتر و همچنین وضعیت اقتصادی وخیم کشور است.

برهمین اساس حباب سکه در روزهای انتهایی سال 1401 به سطحی رسید که بی سابقه توصیف می‌شود. ربع سکه در حال حاضر که این مقاله نوشته می‌شود با قیمت پایانی 8 میلیون و 800 هزار تومانی در بازار عرضه شده است. با اینکه قیمت ربع سکه نسبت به همین تاریخ (5 بهمن) در ماه گذشته 650 هزار تومان کاهش داشته است، اما از ابتدای سال 1401 تا اکنون افزایش قیمت بسیار بالایی را نشان می‌دهد.

در نمودار زیر می‌توانید روند افزایشی قیمت ربع سکه در سال 1401 را به صورت ماه به ماه مشاهده کنید:

همانطور که در نمودار مشاهده می‌کنید قیمت ربع سکه از ابتدای سال تا آبان ماه روند معقولی داشته است، اما از آبان تا دی روند افزایشی افسارگسیخته‌ای را طی کرده و از دی تا بهمن هم تا حدودی کاهش پیدا کرده است. دولت برای مهار این روند در دی ماه خبر عرضه ربع سکه در بورس کالا را منتشر کرد.

روشی برای مهار رشد قیمت ربع سکه و همچنین از بین بردن حباب به وجود آمده که مخالفان و موافقان بسیاری دارد. در ادامه قرار است با بررسی نظرات مثبت و منفی کارشناسان و همچنین بررسی عرضه ربع سکه در دی ماه و بهمن ماه ببینیم که این روش چقدر کاراست و تا چه اندازه می‌تواند از تلاطم بازار سکه بکاهد.

توزیع ربع سکه در بورس کالا

شنبه 24 دی برای اولین بار ۵۰۰ هزار ربع سکه در بورس کالا توزیع شد و تا 3 روز کاری ادامه داشت. اقدامی که به منظور تاثیر بر بازار انجام شد. با اینکه این عرضه با خوش بینی بسیاری انجام شد، اما نتایج بدست آمده از این عرضه خوش بینانه به نظر نمی‌رسید.

اولین عرضه ربع سکه چطور بود؟

عرضه ربع سکه در بورس کالا اثر مشخص و قابل قبولی نداشت و تنها توانست قیمت ربع سکه را تنها برای چند روز از کانال هشت میلیونی وارد کانال هفت میلیونی کند. این کانال با توجه به اخبار منفی خارجی و قیمت جهانی ثبات چندانی نداشت و قیمت ربع سکه به کانال 10 میلیونی هم وارد شد و در حال حاضر بین 8 میلیون تا 9 میلیون نوسان دارد.

قیمت ربع سکه در بورس کالا (اولین روز عرضه)

قیمت ربع سکه در اولین روز عرضه یعنی در تاریخ 24 دی به مبلغ هفت میلیون و 200 هزار تومان رقم خورد، که نسبت به قیمت پایانی بازار در آن روز 500 هزار تومان پایین‌تر بود. قیمت ربع سکه در بورس کالا در روزهای دیگر به صورت زیر بود.

• قیمت ربع سکه در بورس کالا در روز اول عرضه: 7 میلیون و 200 هزار تومان
• قیمت ربع سکه در بورس کالا در روز دوم عرضه: 7 میلیون و 90 هزار تومان
• قیمت ربع سکه در بورس کالا در روز سوم عرضه: 7 میلیون و 50 هزار تومان

تعداد ربع سکه فروخته شده در عرضه اول

در اولین روز معاملاتی فقط 2 هزار و 800 قطعه ربع سکه در بورس کالا فروخته شد و در روز دوم نیز 21 هزار قطعه دیگر از ربع سکه‌های بورسی به فروش رفت. تعداد ربع سکه‌های فروخته شده در روز سوم به 50 هزار قطعه رسید و با این حجم از فروش که به هیچ وجه قابل قبول نبود، پرونده عرضه اول ربع سکه‌های بورسی بسته شد.

این در حالی است که 450 هزار ربع سکه دیگر روی زمین مانده است. کارشناسان معتقدند دلیل اصلی فاصله زیاد عرضه از تقاضا، قیمت بالای ربع سکه‌ها بوده است که با قیمت بازار آزاد فاصله کمی دارد. به همین منظور کارشناسان بر این نظر توافق داشتند که عرضه ربع سکه‌ها در بورس نه تنها توانسته قیمت را کاهش دهد، بلکه تاثیر چندانی هم بر از بین بردن حباب ربع سکه نداشته است.

با توجه به اشکالاتی که در مرحله اول وجود داشت، دولت در مرحله دوم عرضه ربع سکه‌ها در بورس تصمیم گرفت تا این بار حراج به صورت تک قیمتی نباشد و همچنین مبلغی تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده از متقاضیان اخذ نشود.

عرضه جدید ربع سکه بورسی

در روش جدید عرضه ربع سکه بورسی دیگر خبری از حراج تک قیمتی نیست؛ روشی که پیش‌تر در عرضه اول استفاده شد و همه صاحبنظران اتفاق نظر داشتند که روشی مناسب برای کاهش حباب ربع سکه نبوده است. در عرضه جدید ربع سکه حراج به صورت چند قیمتی انجام شد.

در این مرحله 450 هزار ربع سکه باقی مانده از عرضه اول طی ده روز کاری در بورس کالا به فروش گذاشته شد. از طرفی در این عرضه قرار بر این شد که مبلغی تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده از متقاضیان اخذ نشود. مهمترین تاثیر حراج چند قیمتی در افزایش تقاضاست، زیرا با این روش میزان تقاضاهای مورد قبول بیشتر می‌شود.

عرضه جدید از روز سه شنبه 4 بهمن 1401 شروع شده است و تا 10 روز کاری ادامه دارد. تمامی قوانین و شرایط این عرضه هم مثل عرضه قبلی بوده است. افراد بالای 18 سال می‌توانند حداکثر 5 سکه به صورت گواهی سپرده ناپیوسته خریداری کنند و 5 روز کاری بعد، ربع سکه‌های بورسی خود را دریافت کنند.

نخستین روز عرضه دوم ربع سکه بورسی

در اولین روز مرحله دوم عرضه ربع سکه بورسی تعداد 4 هزار و 767 قطعه ربع سکه تا قیمت 7 میلیون و 920 هزار تومان فروخته شد. در این مرحله برخلاف مرحله اول که ربع سکه‌ها به یک قیمت ثابت فروخته می‌شدند، ابتدا ثبت سفارش انجام می‌شود.

در این مرحله به جای قیمت ثابت، خریدها در دامنه قیمتی انجام می‌شود؛ البته نکته اینجاست که خریداران باید قیمت ثبتی خود را به قیمتی که حاضرند خرید کنند ثبت کنند. چون در این مرحله معاملات بر روی قیمت‌هایی انجام می‌شود که خریداران تعیین کردند.

تعداد ربع سکه های فروخته شده در بورس

آمار و ارقام تعداد ربع سکه‌های فروخته شده در بورس نشان می‌دهد که در 5 روز معاملاتی که از 24 دی آغاز شد و در روزهای 26 و 27 دی و همچنین 4 و 5 بهمن ادامه داشت حدود 17 هزار و 377 نفر، تعداد 66 هزار و 145 هزار قطعه ربع سکه خریداری کردند. بانک مرکزی در این عرضه‌ها توانسته حدود بیش از 488 میلیارد تومان از نقدینگی بازار را جمع آوری کند.

در جدول زیر به نقل از تجارت نیوز می‌توانید وضعیت فروش و عرضه ربع سکه‌های بورسی را مشاهده کنید:

بررسی این آمارها نشان می‌دهد که به طور میانگین در این چند روز عرضه ربع سکه به قیمت 7 میلیون و 390 هزار تومان فروخته شده است؛ در حالی که قیمت ربع سکه در بازار آزاد تا حدود 9 میلیون تومان هم قیمت گذاری می‌شود.

قیمت ربع سکه در بورس کالا (مرحله دوم)

• قیمت ربع سکه در روز اول: تعداد ۴۷۶۷ قطعه ربع سکه بهار آزادی به قیمت 7 میلیون و 920 هزار تومان
• قیمت ربع سکه در روز دوم: تعداد 17 هزار و 397 قطعه ربع سکه بهار آزادی به قیمت 7 میلیون و 730 هزار تومان
• قیمت ربع سکه در روز سوم: تعداد یک هزار و 812 قطعه ربع سکه بهار آزادی به قیمت 8 میلیون و 90 هزار تومان

به طور کلی در سه روز اول مرحله دوم عرضه ربع سکه در بورس تعداد 23 هزار 976 قطعه ربع سکه فروخته شد. با توجه به اینکه این عرضه به صورت چند قیمتی بود، برخی از افراد به صورت ناشیانه قیمت‌های عجیبی برای خرید ربع سکه ثبت کرده بودند.

با توجه به گزارش‌های سازمان بورس برای خرید هر ربع سکه حتی قیمت 16 میلیون تومان هم ثبت شده بود. در حالی که قیمت این سکه ارزشمند در بازار آزاد 9 میلیون تومان است. همچنین برخی از افراد ربع سکه‌ها را به قیمت 11 تا 14 میلیون تومان هم خریداری کردند که بسیار بیشتر از قیمت بازار است.

برهمین اساس سازمان بورس و بانک مرکزی به متقاضیان تذکر دادند که در پیشنهاد قیمت دقت کنند تا متضرر نشوند و سکه‌ها را بالاتر از قیمت بازار آزاد نخرند.

بیشتر بخوانید: تفاوت صندوق طلا با خرید فیزیکی طلا

مرحله دوم عرضه ربع سکه‌های بورسی کارا یا ناکارآمد؟

در سه روز ابتدایی عرضه ربع سکه در بورس کالا با اینکه از روش حراج چند قیمتی استفاده شد و خوش بینی بیشتری وجود داشت، اما فقط 24 هزار قطعه سکه فروش رفت و هنوز تکلیف سکه‌های بورسی باقی مانده (500 هزار سکه بورسی) مشخص نشده است. البته هنوز 7 روز دیگر از این عرضه باقی مانده و باید دید که سرنوشت این عرضه پر ماجرا به کجا خواهد رسید.

با این حال بازار و تلاطم تغییرات قیمت ربع سکه نمی‌تواند پیش بینی خوش‌بینانه‌ای بدهد و نتایج تا به اینجا رضایت بخش به نظر نمی‌رسد. در ادامه با جمع آوری نظرات کارشناسان مختلف بررسی کردیم که چرا این دو مرحله از عرضه ربع سکه در بورس کالا ثمربخش نبوده است و چطور می‌تواند اثربخشی بیشتری داشته باشد.

چرا عرضه ربع سکه کارساز نیست

یکی از اصلی‌ترین دلایل ناکارآمدی عرضه ربع سکه در بورس کالا از نظر کارشناسان حباب بسیار بزرگ قیمت ربع سکه است. کارشناسان بر این موضوع اتفاق نظر دارند که حباب 4 میلیونی ربع سکه اجازه نمی‌دهد تا معامله‌گران به خرید سکه بورسی ترغیب شوند.

یکی از مخالفان این عرضه‌ها، فردین آقابزرگی، در گفتگو با تجارت نیوز می‌گوید: عرضه سکه‌های بورسی تکرار تجربه ناموفق سال‌های گذشته است. از نظر او این اقدام فقط ممکن است تاثیر مقطعی و شوک مقطعی در قیمت‌ها داشته باشد.

این کارشناس مالی با اشاره به طرح رونمایی از سکه مرکزی در 3 ماه گذشته ادامه می‌دهد: بانک مرکزی با رونمایی از سکه مرکزی 15 میلیون تومانی قرار بود تا باعث کاهش قیمت سکه شود.

مثل روزی که رییس کل بانک مرکزی درباره ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی صحبت کرد، در صورتی که حباب سکه بیشتر شد و قیمت‌ها افزایش هیجانی داشت. این در حالی است که قیمت جهانی انس طلا هم تغییر چندانی نکرد و از کانال 1800 دلاری وارد کانال 1900 دلاری شد.

از نظر آقا بزرگی عرضه سکه از سوی بانک مرکزی آن هم در زمانی که واردات بیش از صادرات است و تراز تجاری منفی است، ریسک بسیار بزرگی به حساب می‌آید و نباید بانک مرکزی منابع خود را این چنین حراج می‌کرد.

این کارشناس معتقد است که نباید خلاف جهت آب شنا کرد و بهتر بود به جای عرضه ربع سکه، محصولات، کالاها و اقلام مختلف کالاهای اساسی عرضه می‌شد. از نظر او این کار باعث می‌شود تا اثر تقاضا خنثی شود و دیگر نیازی به قیمت دستوری نیست.

کارشناسان دیگر نیز معتقدند عرضه‌هایی که کارایی ندارند جریان پول در بازار را تغییر می‌دهند و باعث خروج منابع حقیقی از نمادهای بازار می‌شوند.

خوش بینی مسئولان در برابر بدبینی کارشناسان

در این بین اما رئیس بانک مرکزی مدعی است که عرضه ربع سکه در بورس تاثیر بسزایی بر بازار آزاد این سکه دارد. محمدرضا فرزین در گفتگوی خبری با اشاره به این موضوع تاکید کرده بود که عرضه ربع سکه‌ها تداوم خواهد داشت و اگر نیاز باشد تمام سکه نیز به همین صورت عرضه خواهد شد.

کارا کردن عرضه ربع سکه در بورس از نظر کارشناسان

برخی از کارشناسان و مسئولان نیز معتقدند روش عرضه ربع سکه در بورس کالا کاراست اما با شرایط و ظوابطی. در همین خصوص رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران با استقبال از این روش و ذکر این نکته که باید بانک مرکزی خیلی زودتر سکه‌ها را عرضه می‌کرد گفته است: فاصله قیمتی ربع سکه با قیمت بازار آزاد باید بیشتر شود و در حال حاضر خیلی نزدیک است و نمی‌توان توقع کاهش حباب‌ها و قیمت‌ها را داشت.

از نظر نادر بذرافشان باید فاصله قیمتی به حداقل یک میلیون تومان برسد و در این صورت می‌توان استقبال بیشتری برای خرید مشاهده کرد و انتظار تخلیه حباب‌ها را داشت. البته او معتقد است که عرضه به همین صورت هم باعث شده تا حباب ربع سکه تا حدود 900 الی یک میلیون تومان کاهش پیدا کند.

قیمت و مقدار عرضه تعیین کننده است

حمیدرضا جیهانی کارشناس بازارهای مالی در گفتگو با تجارت نیوز معتقد است که تاثیر عرضه سکه در بورس کالا وابسته به قیمت و مقدار عرضه است. از نظر او در این عرضه تعداد ربع سکه‌های عرضه شده زیاد نیست و به نظر نمی‌رسد که رغبتی به خرید همین مقدار هم وجود داشته باشد.

سخن پایانی؛ قیمت ربع سکه در بورس کالا

در این مطلب قصد ما این بود که گزارشی از قیمت ربع سکه در بورس کالا و نحوه عرضه آن در چند روز گذشته داشته باشیم. همچنین تفاوت قیمت سکه در بورس و بازار را بررسی کردیم و با جمع آوری نظرات کارشناسان مالی و مسئولان امر تلاش کردیم تا ببینیم فروش ربع سکه در بورس کالا نتیجه بخش بوده است یا خیر.

همانطور که مشاهده کردید، این روش تا اکنون که هفت روز دیگر از عرضه مرحله دوم ربع سکه بورسی باقی مانده، نتوانسته است تاثیر آنچنانی بر حباب ربع سکه بگذارد و از طرفی نظرات معامله گران را هم آن طور که پیش بینی شده بود، جذب نکرده است. با این حال باید صبر کرد تا ببینیم در انتهای این عرضه‌ها چه اتفاقی قرار است بیافتد.

پیشنهاد می‌کنیم شما هم نظرات و سوالات خود را در قسمت دیدگاه‌ها ارسال کنید. کارشناسان ما در تیم تحریریه داراتو همواره پاسخگوی شما خواهند بود.